Hıdırellez ne demek? Hıdırellez’de neler yapılır, gül ağacına nasıl dilek dilenir? İşte gelenekler

Bestecilik, Doğaçlama, Genel, Müzik, Roman, Sahne Performansları, Tiyatroculuk May 05, 2023 Yorum Yok

Hızır ve İlyâs isimlerinin Kamu ağzında aldığı biçimden ibaret olan hıdrellez, kökü İslâm öncesi eski Orta Asya, Ortadoğu ve Anadolu yaz bayramlarına dayanan, Hızır veyahut Hızır ve İlyâs kavramları etrafında dinî bir muhtevaya bürünmüş Kamu bayramının ismidir. Bu bayram, merkezini Özellikle Anadolu ve Balkanlar’ın, Kırım, ırak ve Suriye’nin teşkil ettiği batı Türkleri ortasında, bugün kullanılmakta olan Gregoryen takvimine nazaran 6 Mayıs (eski Jülyen takvimine nazaran 23 Nisan) günü kutlanmaktadır.

“Baharın habercisi” kabul edilen, Hızır ve İlyas peygamberlerin her Yıl buluştukları gün olduğuna inanılan “Hıdırellez”, yurdun birçok yerinde farklı ve bir o kadar da Farklı anane ve inanışlarla kutlanıyor.

Hıdırellez asırlardır Türkiye’nin yanı Dizi Balkanlar ile Kazakistan, Türkmenistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Azerbaycan üzere ülkelerde klasik bir bayram olarak biliniyor.

Bu Kıymetli günde sıhhat, bolluk, rahmet, Talih getirileceğine inanılan ve yöreden yöreye değişen farklı ritüelleri hala görmek mümkün. Geçmişten bugüne uzanan bu geleneklerin kimisi kentleşmenin tesiriyle unutulmaya Çehre tutarken kimileri ise hala yaşatılmaya çalışılıyor.

DİLEKLER KAĞIDA YAZILIP GÜL AĞACININ ALTINA GÖMÜLÜYOR

Hıdırellez denince akıllara birinci olarak her Cin hastalık ve berbatlıktan korunmak için yakılan ateşin üzerinden üç Kez atlanması ve dileklerin kağıda yazılarak gül ağacının altına gömülmesi ya da asılması geliyor.

O gün yapılan bir Öbür ritüele nazaran deniz ya da dere kenarından istek tutularak toplanan 41 taş 1 Yıl boyunca saklanıyor bir sonraki Hıdırellez’de bu taşlar suya atılıp, yenisi toplanıyor.

Deniz kenarından kırık dalgalardan bir kaba doldurulan deniz suyu da Rahmet ve bolluk için konutun içerisine serpiliyor.

Üzerine Türlü dilek, niyet yazılan kağıtlar Aleni olarak ve yavaşça bir akarsuya bırakılıyor. Otlarda biriken çiğ damlalarından yoğurt yapılıyor ve hamur mayalanıyor.

Bekar kızlardan alınan yüzük, kolye ve boncuk üzere eşyalar içerisi su dolu çömleğin içerisine konup, çömleğin ağzına yeşillik bırakılarak üzeri Kırmızı bir yemeni ile örtülüp kilitlenerek gül ağacının tabanına bırakılıyor. Sonraki gün çömlek başına toplanan kızlardan birinin üzerinden kilit açılarak maniler eşliğinde çömlekteki eşyalar çıkarılıyor.

Bereket getireceği düşünülerek keselere konan bakliyat, gül ağacına asılarak 1 gece bekletiliyor, bu gereçler 1 Yıl boyunca yemeklere az az konarak tüketiliyor. Kurulan salıncakta oturan genç kızı bu şahısla evlenmek isteyen delikanlı sallıyor.

Verim vermeyen ağacın yanına balta ile gidilerek Eser vermesi yoksa kesileceği söyleniyor.

HIDIRELLEZ İNANIŞLARI

Bazı bölgelerde Hıdırellez’den bir gün Evvel akşam meskenin her üyesi, madeni Nakit işaretleyerek bir çantanın içine koyuyor. Gül ağacının tabanına bırakılan çanta, Hıdırellez sabahı açılıyor ve herkes kendi parasını bolluk getirdiğine inanarak cüzdanında saklıyor.

Bursa ve birçok kentte, Rahmet getireceği inancıyla kapı önleri Hıdırellez sabahı meskenin istikametine gerçek süpürülüyor.

Üzerine Çeşitli dilekler, niyetler yazılan kağıtlar Aleni olarak ve yavaşça bir akarsuya bırakılıyor. Kağıtlar, yazıları üste istikbal formda suya düşerse dileklerin kabul olacağına inanılıyor.

Balıkesir ve Çanakkale’de birtakım yörelerde Hıdırellez günü, güneş doğmadan su kenarlarına gidiliyor ve bu suyla bayanlar, ellerini, yüzlerini yıkıyor.

Çanakkale’de Hıdırellez öncesi akşam gül ağacının tabanına fasulye gömülüyor ve bu sabaha kadar yeşerirse tutulan dileğin gerçekleşeceğine inanılıyor.

Yorum Yok

Yorum Yap

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir